Idee en Beeld

Idee én beeld

Art quilts worden niet gemaakt naar het patroon van een ander, ze zijn origineel, het gaat om je eigen interpretatie, het gaat om een idee of verhaal, jouw kleuring van het onderwerp, het gaat om jouw verhaal. Een art quilt moet als kunst overtuigen, moet raken, het werk roept emotie op, een reactie, een gesprek met de maakster. Maar dat overtuigen doet een art quilt niet alleen omdat het idee of het verhaal er achter interessant is, ook en misschien zelfs belangrijker omdat het beeld, waarmee de maker het verhaal vertelt goed in elkaar zit en overtuigend is. Beeldende kunst heet niet voor niets beeldend. Het is het beeld dat het moet doen. Het maakt daarbij niet uit of de maker dicht bij de werkelijkheid is gebleven in een figuratief, naturalistisch of realistisch werk of zijn eigen zijn emoties over wil brengen in een abstract werk.

Wat een kunstwerk uitbeeldt en datgene waarover het gaat is een belangrijk onderscheid. Elk werk toont immers alleen een ‘momentopname’, een klein deel van het gehele verhaal dat verteld wil worden. Het kunstwerk is als het ware een stilstaand beeld of, zoals dat wordt genoemd, een ‘still’ uit een film. Waarbij de film het verhaal is dat de kunstenaar bij het uitgebeelde beeld heeft. Het geeft aan wat de kunstenaar met het werk bedoeld heeft en dat verhaal kun je als kunstenaar expliciet maken in je statement bij het werk.

Betekenis of bedoeling

Deze bedoeling is moeilijker vast te stellen dan het onderwerp of het idee. Het geeft het doel aan van het kunstwerk of de bedoeling die de kunstenaar er mee had en behoeft interpretatie. Als je niet je best wilt doen om te begrijpen wat de kunstenaar met zijn werk wil zeggen, houdt het voor je op een  kunstwerk te zijn en (ver)wordt het (tot) een gewoon object. (Ik denk dat dit ook de reden is dat een traditionele quilt, gemaakt naar het patroon van een ander nooit echt kunst wil worden, hoe kunstig hij ook is en met hoeveel bewondering we naar de vaardigheid van de maakster kijken). We moeten dus altijd naar de betekenis van een kunstwerk zoeken, ook al snappen we er geen iota van. Duidelijk is dat dat makkelijker is bij een werk dat overtuigd of een werk dat ons als kijker iets doet, een reactie oproept.

Gelaagdheid

Maar: de betekenis van een kunstwerk is nooit eenduidig! De kunstenaar heeft een bedoeling met zijn werk. Hij wil er wat mee zeggen. Maar jij als kijker kunt er vanuit jouw achtergrond een heel andere betekenis aanhangen en het dus anders interpreteren. We zeggen dan dat een werk meerdere lagen heeft. (Dat heeft dus niets te maken met de lagen die een kunstenaar geschilderd heeft of de lagen aan lapjes die de art quilter heeft gebruikt. Het gaat erom of je een werk op meerdere manieren kunt zien, omdat het duidelijk meerdere betekenissen heeft.)

Argumenten ondersteunen interpretatie

Het is echter niet zo dat een kunstwerk zomaar alles kan betekenen. De interpretaties die worden gegeven moeten gebaseerd zijn op argumenten en overtuigen. Sommige interpretaties zijn nu eenmaal overtuigender dan andere.